Thursday, November 21, 2024

గ్రీన్ హైడ్రోజన్ వరమా శాపమా?

డాక్టర్ యం. సురేష్ బాబు, అధ్యక్షులు, ప్రజాసైన్స్ వేదిక

హైడ్రోజన్ నిజానికి ఒక స్వచ్ఛమైన శక్తి వనరుగా  ఉంది, ఇది శిలాజ ఇంధనాల నుండి దూరంగా  స్థిరమైన శక్తి భవిష్యత్తు వైపు పరివర్తనలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. రవాణా, పరిశ్రమ  విద్యుత్ ఉత్పత్తి తో సహా వివిధ రంగాలలో దాని బహుముఖ ప్రజ్ఞ శూన్య-ఉద్గార వినియోగానికి సంభావ్యత, వాతావరణ మార్పులను ఎదుర్కోవడంలో విలువైన ఆస్తిగా చేస్తుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా  ప్రభుత్వాలు ఈ సామర్థ్యాన్ని గుర్తించాయి, వాతావరణ వ్యూహాలు, శక్తి విధానాలలో హైడ్రోజన్‌ను ఎక్కువగా కలుపుతున్నాయి. సోలార్  పవన శక్తి వంటి పునరుత్పాదక శక్తి వనరులను ఉపయోగించి నీటి విద్యుద్విశ్లేషణ తో సహా వివిధ పద్ధతుల ద్వారా శక్తిని ఉత్పత్తి చేయగల సామర్థ్యం నుండి హైడ్రోజన్ పట్ల ఉత్సాహం ఏర్పడింది. ఈ విధంగా ఉత్పత్తి చేయబడినప్పుడు, హైడ్రోజన్‌ను తరచుగా “గ్రీన్ హైడ్రోజన్”గా సూచిస్తారు ఎందుకంటే ఇది సున్నా ఉద్గారాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది.  హైడ్రోజన్‌ను నిల్వ చేయవచ్చు, సాపేక్షంగా సులభంగా రవాణా చేయవచ్చు, శక్తి పంపిణీలో సౌలభ్యాన్ని అందిస్తుంది  అడపాదడపా పునరుత్పాదక ఇంధన వనరులకు పూరకంగా పనిచేస్తుంది. ఈ ఫీచర్ పునరుత్పాదక శక్తి యొక్క ప్రధాన సవాళ్లలో ఒకటి-దాని వైవిధ్యం, గ్రిడ్ స్థిరత్వాన్ని పెంచుతుంది.నికర-సున్నా ఉద్గారాలను సాధించడానికి శిలాజ ఇంధనాల నుండి దూరంగా మారడం చాలా అవసరం,  హీట్ పంపులు గాలి, నేల లేదా నీరు వంటి బాహ్య మూలాల నుండి వేడిని సంగ్రహించడం,  తాపన ప్రయోజనాల కోసం భవనాల్లోకి బదిలీ చేయడం ద్వారా పని చేస్తాయి. ఈ ప్రక్రియ అత్యంత శక్తి-సమర్థవంతంగా ఉంటుంది, ఎందుకంటే ఇది ఉత్పత్తి చేసే ఉష్ణ శక్తితో పోలిస్తే పంపు ఆపరేట్ చేయడానికి తక్కువ మొత్తంలో విద్యుత్  అవసరం.హీట్ పంప్‌ల  ప్రయోజనాల్లో ఒకటి సౌర లేదా పవన శక్తి వంటి పునరుత్పాదక విద్యుత్‌ను ఉపయోగించుకునే సామర్థ్యం. పునరుత్పాదక శక్తి సాంకేతికతలు పురోగమించడం  మరింత ఖర్చుతో కూడుకున్నవి గా మారడం వలన, హీట్ పంప్ యొక్క మొత్తం కార్బన్ పాదముద్ర తగ్గుతుంది, వేడి అనువర్తనాలకు వాటిని మరింత ఆకర్షణీయంగా చేస్తుంది. ప్రభుత్వాలు  విధాన నిర్ణేతలు నికర-సున్నా ఉద్గారాలకు పరివర్తనకు ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నందున, భవనం వేడి కోసం హీట్ పంప్ విస్తృతంగా స్వీకరించడానికి ప్రోత్సహించడం ఒక కీలకమైన దశ. ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్‌లో పెట్టుబడి పెట్టడం, విస్తరణను ప్రోత్సహించడం  హీట్ పంపుల ప్రయోజనాల గురించి అవగాహన పెంపొందించడం ద్వారా, సొసైటీ క్లీనర్  మరింత స్థిరమైన హీటింగ్ సొల్యూషన్స్ వైపు మారడాన్ని వేగవంతం చేయగలవు, ఇంధన సామర్థ్యం, స్థితిస్థాపకత మెరుగుపరుస్తూ వాతావరణ మార్పులు తగ్గించడంలో సహాయ పడతాయి. వాతావరణ మార్పులు పరిష్కరించడానికి,  ఆర్థిక వ్యవస్థను డీకార్బనైజ్ చేయడానికి ప్రపంచం ప్రయత్నిస్తుంది, ఆర్థిక వృద్ధి ఇంధన భద్రత ప్రోత్సహించే టప్పుడు ఉద్గారాల తగ్గింపులను పెంచే సాక్ష్యం-ఆధారిత పరిష్కారాలు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం చాలా అవసరం. హీట్ పంప్‌లు, ఇతర పునరుత్పాదక ఇంధన సాంకేతికతలతో పాటు, నిర్మాణ రంగంలో ఈ లక్ష్యాలను సాధించడానికి మరింత ఆచరణీయమైన మార్గాన్ని అందిస్తాయి, ప్రముఖ ప్రపంచ విశ్లేషణలు, నిపుణుల అంచనా ఫలితాలకు అనుగుణంగా ఉంటాయి. బిల్డింగ్ హీటింగ్, రవాణా, విద్యుత్ ఉత్పత్తితో సహా వివిధ రంగాలకు హైడ్రోజన్‌ను పరిష్కారంగా ప్రోత్సహించడంలో శిలాజ ఇంధన పరిశ్రమ ప్రభావం నిజానికి ముఖ్యమైనది, జాగ్రత్తగా పరిశీలించాల్సిన అవసరం ఉంది. అంతిమంగా, ఇంధన అవస్థాపన  విధానానికి సంబంధించిన భవిష్యత్తుకు సంబంధించిన నిర్ణయాలు శాస్త్రీయ ఆధారాలు, ప్రజా ప్రయోజనం వాతావరణ మార్పులు సమర్థవంతంగా పరిష్కరించే అత్యవసరం, ప్రస్తుత శిలాజ ఇంధన పరిశ్రమల ప్రయోజనాల ద్వారా మాత్రమే ప్రభావితం కాకుండా మార్గనిర్దేశం చేయాలి. సరిగ్గా, హైడ్రోజన్ శక్తి యొక్క ప్రాథమిక మూలం కాదు కానీ శక్తి వాహకం లేదా వెక్టర్. శక్తి పరివర్తనలో దాని పాత్ర అర్థం చేసుకోవడానికి ఈ వ్యత్యాసం చాలా ముఖ్యమైనది. హైడ్రోజన్ తప్పనిసరిగా విద్యుద్విశ్లేషణ అని పిలువబడే ప్రక్రియ ద్వారా లేదా సహజ వాయువు, చమురు లేదా బొగ్గు వంటి శిలాజ ఇంధనాల నుండి ఆవిరి మీథేన్ రిఫార్మింగ్  లేదా కోల్ గ్యాసిఫికేషన్ వంటి ప్రక్రియల ద్వారా ఉత్పత్తి చేయాలి. ఉత్పత్తి సమయంలో సంగ్రహించబడిన కొన్ని గ్రీన్‌హౌస్ వాయు ఉద్గారాలతో శిలాజ వాయువు నుండి ఉత్పత్తి చేయబడిన హైడ్రోజన్‌ను సూచించే పదంగా “బ్లూ హైడ్రోజన్” యొక్క ఆవిర్భావం హైడ్రోజన్ ఉత్పత్తి పద్ధతి చుట్టూ ఉన్న సంక్లిష్టతలు  వివాదాలను  వాటి పర్యావరణ ప్రభావాలను ప్రభావితం  చేస్తుంది. బ్లూ హైడ్రోజన్ సిద్ధాంతపరంగా  వాతావరణ ప్రభావాన్ని తగ్గించడానికి CO2 ఉద్గారాలను సంగ్రహించడం నిల్వ చేయడం కలిగి ఉండగా, ఉత్పత్తి ప్రక్రియ యొక్క మొత్తం ఉద్గారాల ప్రొఫైల్, ముఖ్యంగా ఫ్యుజిటివ్ మీథేన్ ఉద్గారాలు-ఒక శక్తివంతమైన గ్రీన్‌హౌస్ వాయువు కార్బన్‌తో సంబంధం ఉన్న సవాళ్లు ఖర్చుల గురించి ఆందోళనలు తలెత్తాయి. సంగ్రహ  నిల్వ  సాంకేతికత. నీలి హైడ్రోజన్ చుట్టూ ఉన్న వివాదం శిలాజ ఇంధనాల పాత్ర  సాంకేతిక పరిష్కారాలు ద్వారా వాటి వినియోగాన్ని ఎంతవరకు తగ్గించవచ్చని దాని గురించి శక్తి పరివర్తనలో విస్తృత చర్చలు ప్రతిబింబిస్తుంది. వివిధ శక్తి మార్పిడి ప్రక్రియ తో సంబంధం ఉన్న సామర్థ్యం మరియు శక్తి నష్టాలను అర్థం చేసుకోవడం వివిధ శక్తి మార్గాల యొక్క సాధ్యత  వ్యయ-ప్రభావాన్ని అంచనా వేయడానికి కీలకం.  వేడి చేయడానికి హైడ్రోజన్ మార్గం అనేక మార్పిడి దిశలను కలిగి ఉంటుంది, ఇందులో హైడ్రోజన్‌ను ఉత్పత్తి చేయడానికి విద్యుద్విశ్లేషణ, రవాణా  బాయిలర్‌లో దహనం. ఈ దశలో ప్రతి ఒక్కటి శక్తి నష్టాలను కలిగిస్తుంది, ఇది ప్రత్యక్ష విద్యుదీకరణ తో పోలిస్తే తక్కువ మొత్తం సామర్థ్యం మరియు అధిక శక్తి వినియోగానికి దారితీస్తుంది. విద్యుద్విశ్లేషణ యొక్క సామర్థ్యం, హైడ్రోజన్‌ను ఉత్పత్తి చేయడానికి నీటి అణువులను విభజించే ప్రక్రియ, సాధారణంగా ఆచరణలో 60% నుండి 73% వరకు ఉంటుంది, అభివృద్ధికి అవకాశం ఉంటుంది. హైడ్రోజన్ పరిశ్రమ సామర్థ్య లాభాల కోసం సంభావ్యతను గుర్తించినప్పటికీ, ఈ నష్టాలు మొత్తం శక్తి తీవ్రత  హైడ్రోజన్ ఉత్పత్తి ఖర్చుకు దోహదం చేస్తాయని గుర్తించడం చాలా అవసరం. దీనికి విరుద్ధంగా, వేడి పంపులు బాహ్య వనరుల నుండి వేడిని సంగ్రహించి, తక్కువ అదనపు శక్తి ఇన్‌పుట్‌తో భవనాల్లోకి బదిలీ చేయడం వలన, వేడి పంపులను ఉపయోగించి ప్రత్యక్ష విద్యుదీకరణ అధిక సామర్థ్యాన్ని మరియు తక్కువ శక్తి వినియోగాన్ని సాధించగలదు. శక్తి సామర్థ్యం మరియు ప్రాక్టికాలిటీ రెండింటినీ పరిగణనలోకి తీసుకుంటే, హీట్ పంప్‌లు వేడి చేయడానికి ఒక ప్రాధాన్య ఎంపికగా ఉద్భవించాయి, ఇది సాంకేతికంగా సాధ్యమయ్యే మరియు ఆర్థికంగా లాభదాయకమైన ప్రస్తుత అవస్థాపన మరియు శక్తి వ్యవస్థల నేపథ్యంలో డీకార్బనైజేషన్‌కు మార్గాన్ని అందిస్తోంది. వాతావరణ మార్పులు సమర్థవంతంగా పరిష్కరించడానికి మన శక్తి వ్యవస్థలను డీకార్బనైజ్ చేయాల్సిన ఆవశ్యకత ఉంది. వాతావరణంలోని గ్రీన్‌హౌస్ వాయువు సాంద్రతలు పెరుగుతూనే ఉండటం  వాతావరణ మార్పుల ప్రభావం మరింత స్పష్టంగా కనిపించడం తో, తాపన రవాణా తో సహా అన్ని రంగాల్లో తక్కువ-కార్బన్ ప్రత్యామ్నాయాలు పరివర్తనను వేగవంతం చేయవలసిన అవసరం స్పష్టంగా ఉంది. వాతావరణ మార్పు, పెరుగుతున్న శిలాజ ఇంధన ఖర్చు ద్వారా ఎదురయ్యే సవాళ్ళను ఎదుర్కోవడానికి, ఆర్థికంగా లాభదాయకం గా  కొలవగలిగేలా ఉంటూనే వేగవంతమైన ప్రత్యక్ష ఉద్గారాల తగ్గింపులను అందించే పరిష్కారానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం చాలా ముఖ్యం. తాపన వ్యవస్థలను డీకార్బనైజింగ్ చేయడం నిస్సందేహంగా సవాలుగా ఉంటుంది, అయితే వేగవంతమైన  విస్తృతమైన స్వీకరణ కోసం గొప్ప సామర్థ్యాన్ని అందించే పరిష్కారానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం చాలా అవసరం. విద్యుదీకరణ  శక్తి సామర్థ్యం వైపు ప్రయత్నాలను వేడి చేయడం  దారి మళ్ళించడం కోసం హైడ్రోజన్ పరిమితులు వ్యయాలను గుర్తించడం ద్వారా, నిర్ణయాధికారులు స్థిరమైన స్థితిస్థాపక శక్తి భవిష్యత్తు వైపు పురోగతిని వేగవంతం చేయవచ్చు. అంతిమంగా, శిలాజ ఇంధనాల నుండి దూరంగా మారడానికి ధైర్యవంతమైన  ఆలోచించే నాయకత్వం అవసరం, ఇది స్వార్థ ప్రయోజనాలు ఎదుర్కోవడానికి, సాక్ష్యం-ఆధారిత పరిష్కారాలకు ప్రాధాన్యతనిస్తుంది,  ప్రస్తుత మరియు భవిష్యత్తు తరాల యొక్క ఉత్తమ ప్రయోజనాల కోసం నిర్ణయాత్మకంగా వ్యవహరించడానికి సిద్ధంగా ఉంది.

Dr. M. Suresh Babu
Dr. M. Suresh Babu
Dr. M. Suresh Babu has been a Professor, Dean and Principal in various engineering colleges and institutions in Hyderabad and Anantapur. His approach to teaching is “For the student, by the student and to the student.” He is associated with several Civil Society Organizations like Praja Science Vedika and Election Watch.

Related Articles

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Stay Connected

3,390FansLike
162FollowersFollow
2,460SubscribersSubscribe
- Advertisement -spot_img

Latest Articles