డా. ముచ్చుకోట సురేష్ బాబు, అధ్యక్షులు, ప్రజాసైన్స్ వేదిక
పర్యావరణ క్షీణత పర్యావరణ వ్యవస్థల సంభావ్య పతనం సంకేతాలను విస్మరించడం మానవాళితో సహా భూమిపై జీవనానికి, మానవ మనుగడకు విపత్కర పరిణామాలకు దారి తీస్తుంది. నిరంకుశ భావజాలాల పెరుగుదల సామాజిక అశాంతి, భయం, అభద్రతాభావం లక్షణాలుగా చూడవచ్చు. ఇవి తరచుగా పర్యావరణ ఆర్థిక అస్థిరత ద్వారా తీవ్రతరం అవుతాయి. ఈ సమస్యల మూల కారణాలను పరిష్కరించడానికి సమిష్టి చర్య అవసరం. సామూహిక ఆత్మహత్య ముగింపును ఎంచుకోవడం ఆచరణీయమైన ఎంపిక కాదు. పరిస్థితి తీక్షణత గుర్తించడం, గ్రహం ఎదుర్కొంటున్న బెదిరింపులను తగ్గించడానికి నిర్ణయాత్మక చర్యలు తీసుకోవడం అత్యవసరం. ఇందులో స్థిరమైన పద్ధతులకు మారడం, పునరుత్పాదక ఇంధన వనరులలో పెట్టుబడులు పెట్టడం, జీవవైవిధ్యాన్ని రక్షించడం, పర్యావరణ పరిరక్షణ, సామాజిక న్యాయానికి ప్రాధాన్యతనిచ్చే విధానాలను అమలు చేయడం వంటివి ఉన్నాయి. కలిసి పని చేయడం, చురుకైన చర్యలు తీసుకోవడం ద్వారా, ప్రస్తుత భవిష్యత్తు తరాలకు మరింత స్థిరమైన సమానమైన ప్రపంచాన్ని సృష్టించడానికి కృషి చేయవచ్చు. ఇది అంత తేలికైన పని కాదు, కానీ ప్రత్యామ్నాయం చాలా ఘోరంగా ఉంది. 2024 వేడిగా ఉందని అనుకుంటే, వాతావరణ నమూనాలు, భవిష్యత్తును అంచనా వేయడానికి మనం ఆధారపడే సాధనాలు, ఉష్ణోగ్రతలు ఎంత నాటకీయంగా పెరుగుతాయో ఊహించలేము. యూరప్ రికార్డు స్థాయిలో వేడిగాలులు వీచింది, కాలిఫోర్నియా అంతా అడవి మంటలు చెలరేగాయి, విధ్వంసకర వరదలు పాకిస్తాన్ గుండా ముంచెత్తాయి. ఈ విపత్తులు కేవలం వార్తా కథనాలు మాత్రమే కాదు, లక్షల కుటుంబాలను స్థానభ్రంశం చేశాయి. జీవనోపాధిని నాశనం చేసి విషాదకరంగా, ప్రాణాలు తీశాయి. అలాగే బతికి ఉన్నవారు విగత జీవులుగా ఉన్నారు. శాస్త్రవేత్తలు ఇప్పుడు రికార్డులో అత్యంత హాటెస్ట్ సంవత్సరం అని ధృవీకరించారు. ఇది అలారం, ఆకర్షణ రెండింటినీ కలిగిస్తుంది.
వాతావరణ మార్పులో పొంచివున్న ముప్పు
వాతావరణ మార్పు అనేది మన మొత్తం గ్రహం అంతా ఉష్ణోగ్రతలు సాధారణ వాతావరణ నమూనాలలో దీర్ఘకాలిక మార్పులను సూచిస్తుంది. ఈ మార్పులలో వేడి వేసవి, కఠినమైన శీతాకాలాలు, అనూహ్యమైన వర్షపాతం, బలమైన తుఫానులు, పెరుగుతున్న సముద్ర మట్టాలు ఉంటాయి. ఈ మార్పులు చాలా కాలం పాటు సహజంగా సంభవించినప్పటికీ, ప్రస్తుతం మనం చూస్తున్న వేగవంతమైన వేడెక్కడం మానవ కార్యకలాపాల వల్ల ఎక్కువగా సంభవిస్తుంది – ముఖ్యంగా శిలాజ ఇంధనాలను (బొగ్గు, చమురు, వాయువు) మండించడం.కార్బన్ డయాక్సైడ్ (CO2) వంటి గ్రీన్హౌస్ వాయువులు భూమి యొక్క ఉష్ణోగ్రతను నియంత్రించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి.
అసమతుల్యతకు దారితీసే పరిస్థితులు
సూర్యరశ్మి మన గ్రహాన్ని తాకినప్పుడు, ఆ శక్తి లో కొంత భాగాన్ని గ్రహించి, ఉపరితలం వేడెక్కుతుంది. ఈ శక్తిలో కొంత భాగం తిరిగి అంతరిక్షంలోకి వేడిగా ప్రసరిస్తుంది. గ్రీన్హౌస్ వాయువులు సహజంగా వాతావరణంలో ఈ అవుట్గోయింగ్ వేడిని బంధిస్తాయి. భూమిపై జీవితం కోసం నివాసయోగ్యమైన ఉష్ణోగ్రతను నిర్వహిస్తాయి. అయినప్పటికీ, అధిక మొత్తంలో గ్రీన్హౌస్ వాయువులు, ప్రాథమికంగా మండే శిలాజ ఇంధనాల ద్వారా విడుదలవుతాయి, ఈ సహజ ప్రక్రియను తీవ్రతరం చేస్తుంది. ఇది అసమతుల్యతకు దారి తీస్తుంది, ఇక్కడ తప్పించుకునే దానికంటే ఎక్కువ వేడి చిక్కుకుంది, దీని వలన గ్రహం యొక్క మొత్తం ఉష్ణోగ్రత పెరుగుతుంది. గ్లోబల్ వార్మింగ్ ట్రెండ్ విస్తృతంగా అర్థం చేసుకోబడినప్పటికీ, 2023 యొక్క నాటకీయ ఉష్ణోగ్రత పెరుగుదల దాని భయంకరమైన తక్షణతను నొక్కి చెప్పింది. 2023లో ప్రపంచ సగటు ఉష్ణోగ్రత గణనీయంగా పారిశ్రామిక పూర్వ యుగం (1800) కంటే ఎక్కువగా ఉంది. ఈ వేగవంతమైన వేడెక్కడం మునుపటి పెరుగుతున్న మార్పుల నుంచి నిష్క్రమణ సూచిస్తుంది, శాస్త్రవేత్తలు వారి నమూనాలు అంచనాలను తిరిగి మూల్యాంకనం చేయవలసి వస్తుంది. వాతావరణ శాస్త్రం మానవ కార్యకలాపాలు గ్లోబల్ వార్మింగ్ మధ్య సంబంధాన్ని ఏర్పరుచుకున్నప్పటికీ, 2023లో అసాధారణమైన స్పైక్ కారకాల సంక్లిష్ట పరస్పర చర్యను సూచిస్తుంది. ఓడరేవుల దగ్గర వాయు కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి ఉద్దేశించిన షిప్పింగ్ నిబంధనలలో ఇటీవలి మార్పులు అనుకోకుండా ఎక్కువ సూర్యరశ్మిని భూమి ఉపరితలంపై కి చేరుకోవడానికి అనుమతించి, వేడెక్కడానికి దోహదం చేస్తాయి. 2022లో హుంగా టోంగా-హంగా హా’పై విస్ఫోటనం శక్తివంతమైన అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనం, స్ట్రాటో ఆవరణలోకి భారీ మొత్తంలో నీటి ఆవిరిని విడుదల చేసింది, ఇది తాత్కాలిక ఉష్ణ-ఉచ్చు ప్రభావాలకు దోహదపడుతుంది. సూర్యుని యొక్క సహజ 11-సంవత్సరాల చక్రం అనేది భూమి యొక్క ఉష్ణోగ్రతను ప్రభావితం చేసే గుర్తించబడిన అంశం. ప్రస్తుత పెరుగుదల 2024 హీట్ స్పైక్‌లో పాత్ర పోషించే అవకాశం ఉంది, అయితే రికార్డ్-బ్రేకింగ్ క్రమరాహిత్యాలు దాని సొంతంగా వివరించడానికి ఇది సరిపోదని శాస్త్రవేత్తలు భావిస్తున్నారు. స్పష్టమైన వివరణ లేకపోవడం మన వాతావరణ వ్యవస్థ యొక్క పరస్పర అనుసంధానాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది మరియు ఫీడ్‌బ్యాక్ మెకానిజమ్‌లపై మన అవగాహన, వేగవంతమైన మార్పు కోసం వాటి సామర్థ్యం అసంపూర్తిగా ఉండవచ్చని సూచిస్తుంది. మెరుగైన క్లైమేట్ మోడలింగ్, ఫీడ్‌బ్యాక్ మెకానిజమ్స్ మరియు క్లైమేట్ సిస్టమ్ యొక్క సెన్సిటివిటీపై లోతైన అవగాహన శాస్త్రవేత్తలు భవిష్యత్ దృశ్యాల గురించి మరింత ఖచ్చితమైన నమ్మదగిన అంచనాలను రూపొందించడంలో సహాయపడుతుంది. ఆకస్మిక వాతావరణ మార్పుల కోసం సంభావ్య ట్రిగ్గర్ పాయింట్‌లను గుర్తించడం సామాజిక స్థితిస్థాపకతను పెంపొందించడానికి లక్ష్య అనుసరణ పరిష్కారాలను అభివృద్ధి చేయడానికి చురుకైన చర్యలను తెలియజేస్తుంది. మన వాతావరణ వ్యవస్థలో దాగి ఉన్న దుర్బలత్వాలను వెలికితీయడం కార్బన్ క్యాప్చర్, పునరుత్పాదక ఇంధన వనరులు, ఇతర వాతావరణ-కేంద్రీకృత పరిష్కారాల కోసం కొత్త సాంకేతికతల అభివృద్ధికి స్ఫూర్తి నిస్తుంది. సైన్స్ ఒక్కటే సరిపోదు. శీతోష్ణస్థితి సంక్షోభంపై అత్యంత అధునాతన అవగాహన ఉన్నప్పటికీ, అత్యవసర, నిర్ణయాత్మక చర్య తీసుకోవడంలో నిజమైన పని ఉంది. శిలాజ ఇంధనాల నుంచి వేగవంతమైన పరివర్తన ద్వారా గ్రీన్హౌస్ వాయు ఉద్గారాలను తీవ్రంగా తగ్గించడం చాలా అవసరం. దీనికి విధాన మార్పులు, ప్రత్యామ్నాయ ఇంధన వనరులలో పెట్టుబడి , పారిశ్రామిక పద్ధతుల్లో మార్పులు అవసరం. అదనంగా, పెద్ద ఎత్తున మార్పు అవసరం అయితే, రోజువారీ చర్యలు కూడా ముఖ్యమైనవి. మాంసం కంటే మొక్కల ఆధారిత ఆహారాన్ని ఎంచుకోవడం, ప్రజా రవాణాను ఉపయోగించడం, శక్తి వినియోగాన్ని తగ్గించడం, వాతావరణ సంక్షోభాన్ని పరిష్కరించడానికి అవసరమైన సమిష్టి కృషికి దోహదం చేస్తాయి
